Makaleler
Montessori ve Hedefi Nedir?
- Haziran 28, 2023
- Yayınlayan: Melis Maden
- Kategori: Blog
Montessori ve Hedefi Nedir?
Montessori eğitiminin günümüzde birçok alanda tercih edildiği bilinmektedir. Bu nedenle “Montessori nedir?” sorgusunun yanı sıra bu eğitim modelinin nitelikleri de araştırılan konulardandır. Eğitim modelinde hangi hedeflerin yer aldığı aslında kuramın temel prensiplerini gündeme getirmektedir. Yani Montessori yaklaşımının prensipleri tam anlamıyla bu eğitim modelinde hedeflenen olguları yansıtmaktadır. Bu sebeple Montessori tekniğini ve temel özelliklerini anlatırken kurama yönelik sunulan kavramların da incelenmesi gereklidir. Dr. Maria Montessori, kuramı geliştirdiği süre boyunca sayısız çocuğun eğitim sistemine bakış açısını göz önünde bulundurmuştur. Çalışmalarda denek grubu arasında yer alan çocukların eğitim sürecinin nasıl olması gerektiğine dair ortak yorumlarına ulaşılmıştır. Bu bağlamda Montessori hem çocukların hoşlandıkları eğitim modelini hem de çocukların bilimsel olarak gelişim süreçlerini açıklayan hususları ortaya çıkarmaktadır.
Montessori çalışmalarının günümüze dek ulaşmasının yanı sıra giderek daha fazla yaygınlaşması da söz konusudur. Çünkü eğitim modelinin temel hedeflerinin önemi her gün daha fazla destekleyici çalışma ile kanıtlanmaktadır denebilir. Montessori kazanımı için çocukların özgür ortamda bireysel gelişimlerini engellere uğramadan ilerletebilmeleri vardır. İşte yalnızca bu cümleden bile eğitim modeline dair birçok husus anlaşılabilmektedir. Her çocuk bir bireydir. Bu bireylerin gelişim süreçleri ya da kazanımları farklılık gösterebilir. Elbette temel becerilerin ve karakteristik gelişimin sağlanması geri plana atılmamaktadır. Ancak çocukların iyi oldukları alanların saptanması ve bu sayede zorlandıkları olguların da anlaşılabilmesi söz konusu hale gelmektedir. Aslında Montessori teknikleri sayesinde gelişim bozukluğu, psikolojik sorunlar ya da sosyal problemler yaşayan çocuklar da saptanabilmektedir.
Montessori Eğitiminin Geçerli Olduğu Yaş Grupları Nelerdir?
Montessori eğitiminin hangi yaştaki çocuklara uygulandığı eğitim sürecinde de anlatılan konulardandır. Bu eğitim modelini uygulamak isteyen eğitmenler bir sertifika programına katılarak gerekli eğitimlerini tamamlamalıdırlar. Ebeveynlerin, doktorların, pedagogların, çocuk gelişimi uzmanlarının ve buna benzer birçok çalışan grubunun Montessori eğitmenliği yapabilmesi mümkündür. Ancak bunun için eğitim sürecine dahil olunması ve Montessori yaklaşımının hem teorik hem de uygulamaları bilgilerinin edinilmesi gerekmektedir. Tam olarak bu kısımda “Montessori nedir?” sorusunun bir açıklaması olan yaş aralıklarından söz edilebilmektedir. En çok akla gelen yaş aralığı okul öncesi dönemi işaret etmektedir. Okul öncesi eğitim kurumlarında ya da ev ortamlarında Montessori eğitim modelinin uygulanabildiği bilinmektedir. Lakin bu yönelimlerin eğitim modelinin yalnızca okul öncesi dönemde kullanılabildiğini yansıtmadığı da bilinmelidir.
Montessori eğitim modelinin 0-6 yaş aralığından sonra seçilmesi de uygundur. Hatta ilkokul eğitim dönemindeki çocukların yapabilecekleri sayısız etkinlik vardır. Bununla birlikte ders içeriklerine yönelik çeşitli kazanımların arttığı bilinmektedir. Oldukça önemli bir dönem olan 6-12 yaş aralığı da Montessori eğitim modelinin tercih edildiği zamanlardandır. Bu süreçte sosyal ilişkilerin, sorumluluk bilincinin ya da çeşitli kişisel etkinliklerin arttığı unutulmamalıdır. Ayrıca çocukların dünyayı keşfederken ilgi alanları kapsamında daha fazla etkinlik ya da uygulama yaptıkları görülmektedir. Bunun aksine belirli hususlarda sorun yaşayan çocukların da temel eğitimlerini almaları sonucunda bu hususları çekinmeden yansıtabildiklerine rastlanmaktadır. Montessori eğitiminin temel hedeflerinden olan kendi kendine eğitim süreci aslında ergenlik çağının bitimine dek sürebilmektedir.
Montessori Eğitim Tekniğinin Tarihi Gelişimi Nasıldır?
Montessori eğitim modelinin tarihçesi 1900’lü yıllara uzanmaktadır. Dr. Maria Montessori, çocukların bireysel öğrenme faaliyetlerine yönelik bir çalışma geliştirmiştir. Bu çalışmada yer alan denek grubunda farklı yaş grubundan çocuklar vardır. Böylece Montessori yaklaşımının adını aldığı Dr. Maria Montessori; çocukların hangi eğitim hususlarından nasıl etkilendiklerini incelemiştir. Çocukların kısıtlamalardan, ödül ve cezalardan ya da katı kurallardan hoşlanmadıkları görülmüştür. Ayrıca fazlasıyla karmaşık eğitim ortamlarının ya da düzensiz etkinliklerin de çocukların hoşlanmadıkları hususlar arasında yer aldığı belirlenmiştir. Bu sayede Montessori eğitim modeli gibi karma ve deneyimsel öğrenme kapsamında oluşan bir model geliştirilebilmiştir. Montessori nedir sorusundan ziyade neyi hedeflemektedir sorusuna da tam bu etapta geçiş yapılmalıdır.
Karma yaş gruplarının dahil olduğu eğitimde hem sosyal ilişkilerinin hem de gözlemleme becerisinin gelişmesi mümkündür. Çocukların farklı yaşlardaki çocuklarla olan etkileşiminde farklı becerilere ya da kazanımlar oluşmaktadır. Bunun yanı sıra özgür öğrenme ortamında sorumluluk üstlenme, seçim yapabilme ya da rahat hareket edebilme kabiliyetinin bulunduğu da belirtilmelidir. Çalışma saatlerine bakıldığında Montessori eğitimine dahil edilen çocukların konsantrasyon becerilerini de yükselttiklerine rastlanmaktadır. Ayrıca yaşama yönelik ve pratik eğitim tekniklerinin de aksatılmadığı bilinmelidir. Eğitim ortamının canlılığını ve faydalı oluşunu kaybetmemesi öğretmenin rollerindendir. Eğitimcilerin ya da Montessori uygulayıcısı olan kişilerin sürekli etkinlik ortamını mümkün hale getirmeleri gerekmektedir. Bu ortamda öz disiplinin sağlanması önemlidir. Ancak eğitmen sürekli olarak etkinliklerde aktif bir role sahip değildir.